Zalecenia profilaktyczne wskazane w profilaktyce zespołu stopy cukrzycowej

„Poza leczeniem ogólnym cukrzycy i chorób współistniejących niezwykle ważne jest:

  • wygląd stóp – należy codziennie oglądać swoje stopy, również część podeszwową i przestrzenie międzypalcowe;
  • mycie stóp – należy codziennie myć nogi, czas mycia – nie powinien przekraczać 5 minut, zalecane mydła hipoalergiczne np. „biały jeleń”
  • temperatura wody – istotne znaczenie ma temperatura wody, nie powinna przekraczać 37 stopni C. gdyż może dojść do poparzeń głównie u pacjentów z neuropatią gdyż nie odczuwają temperatury, nie należy nalewać wody z czajnika czy prysznica bezpośrednio na stopy;
  • bezwzględny zakaz długiego moczenia stóp – moczenie w wodzie powoduje macerację skóry (skóra praczki) i zwiększa podatność na uszkodzenia, nawet podczas małego urazu typu zadrapanie może dojść do rozwinięcia się stanu zapalnego i powstania owrzodzenia;
  • osuszanie – po umyciu, należy osuszyć stopy i przestrzenie międzypalcowe ręcznikiem papierowym jednorazowym dotykając, a nie pocierając (pocieranie = uszkodzenie naskórka);
  • paznokcie u stóp – wymagają specjalnej troski, nie należy ich obcinać lecz piłować papierowym pilnikiem w jedną stronę, paznokcie powinny być opiłowane na prosto, bez ostrych krawędzi i pokrywać opuszkę;
  • nie należy leczyć samemu wrastających paznokci – wskazana wizyta u podologa lub chirurga;
  • skóra stóp – należy regularnie i systematycznie używać kremów nawilżających i natłuszczających do skóry stóp, z pominięciem przestrzeni międzypalcowych – tam musi być sucho, wilgoć powoduje grzybicę i pękanie naskórka co może skutkować powstaniem rany;
  • nie należy wymrażać odcisków ogólnie dostępnymi środkami w Aptekach – może to spowodować powstanie głębokiej rany, gdyż osoba z neuropatią nie odczuwa bólu;
  • nie należy usuwać zrogowaciałego naskórka z pięt pumeksem czy ścinać go – do tego celu służą kremy z zawartością mocznika, zalecana jest wizyta u podologa;
  • bezwzględny zakaz chodzenia boso – osoba z neuropatią nie będzie czuła zranień i jeśli nie kontroluje codziennie wyglądu części podeszwowej stopy, z niewielkiego skaleczenia może rozwinąć się zespół stopy cukrzycowej, taka osoba powinien nosić obuwie w domu, na plaży, w wodzie (dostosowane do miejsca);
  • skarpety, pończochy, rajstopy – powinny być wykonane z naturalnych włókien, pozbawione szwów, należy zmieniać je codziennie;
  • całkowity zakaz ogrzewania stóp – nie należy ogrzewać stóp termoforami, butelkami z gorącą wodą, nie należy ogrzewać stóp dotykając o grzejnik, piec – gdyż może dojść do poparzeń (pacjent z neuropatią nie odczuwa temperatury), w celu ogrzania stóp, zalecane jest zakładanie bawełnianych skarpet;
  • kapcie – powinny być miękkie z twardym podłożem i z zakrytym przodem, chroniące palce przed urazem;
  • latem na działce – należy chodzić w pełnych, ale przewiewnych butach chroniących palce i piętę przed urazem;
  • obuwie – buty muszą być odpowiednio szerokie i wysokie w podbiciu, aby nie uciskały stopy, powinny być dopasowane do stopy i jej deformacji. Kupna nowego obuwia najlepiej dokonywać pod wieczór, kiedy stopa jest obrzęknięta, spuchnięta po całym dniu chodzenia;
  • tekturowa wkładka – przed zakupem butów zalecane jest wykonanie tekturowej wkładki/szablonu wielkości stopy, należy obrysować kontur stopy na kartonie, następnie wyciąć i podczas zakupu, w sklepie sprawdzić czy wycięty szablon całkowicie pasuje do buta, jeśli po wyjęciu z buta szablon jest zagięty w jakimś miejscu to znak, że te buty nie nadają się do chodzenia;
  • nowe buty – nowo zakupione obuwie należy „rozchodzić” w domu. Kilka razy w ciągu dnia zakładać nowe buty na 10 – 15 minut i chodzić w nich po domu, a następnie zdjąć i dokładnie obejrzeć skórę stóp, czy nie ma zaczerwienień, otarć, podrażnień, zadrapań – jeśli są, takie obuwie nie nadaje się do chodzenia;
  • nigdy nie należy nosić butów na gołe stopy– z powodu deformacji stopy, bardzo szybko dojdzie do otarć naskórka co może doprowadzić do rozwinięcia się stanu zapalnego i owrzodzenia stopy;
  • przed założeniem butów na stopy należy sprawdzić ręką czy nie ma w nich piasku, kamyków, drobnych przedmiotów, zagiętej wkładki;
  • zdeformowane stopy – w przypadku deformacji stopy, buty powinny być wykonane na zamówienie, dostosowane do istniejących zniekształceń;
  • wkładki profilaktyczne– zalecane jest stosowanie indywidualnie dobranych, wymienianych co 2 – 3 miesiące wkładek profilaktycznych do butów;
  • aktywność fizyczna – zalecany jest codzienny spacer, co najmniej pół godziny, jeśli to możliwe to kilka razy dziennie, zalecane są proste ćwiczenia – zginanie, prostowanie palców stóp, kółeczka wykonywane całą stopą – te proste ćwiczenia poprawiają krążenie i wzmacniają mięśnie nóg;
  • wysiłek fizyczny – jest zalecany, lecz musi być kontrolowany, dla każdej osoby z cukrzycą musi być dopasowany indywidualnie przez fizjoterapeutę. Wskazane są codzienne spacery, ćwiczenia wzmacniające mięśnie i poprawiające krążenie. W przypadku gdy, glikemia przekracza 300 mg/dl, lub gdy glikemia na czczo jest wyższa niż 250 mg/dl pacjent nie powinien zwiększać aktywności fizycznej. Stężenie cukru we krwi powinno być kontrolowane przed przystąpieniem do wysiłku fizycznego jak również po jego zakończeniu. Osoby, u których występują powikłania późne cukrzycy takie jak problemy ze wzrokiem ( zmiany w naczyniach oka – retinopatia) nie powinni wykonywać niektórych ćwiczeń fizycznych gdyż powoduje to zwiększenie ciśnienia w tych naczyniach i może pogorszyć ich stan. Ograniczenia w wysiłku fizycznym dotyczą również pacjentów z neuropatią cukrzycową, u tych pacjentów wykluczone muszą być ćwiczenia, które mogą spowodować otarcia czy skaleczenia skóry stóp.”

(Źródło: https://www.spzozmm.pl/…/zalecenia-profilaktyczne…/…)

Leave a reply